Dr. Enrico Storti is de anesthesie- en IC-directeur/afdelingscoördinator van de afdeling spoedeisende hulp van het Maggiore-ziekenhuis in het Italiaanse Lodi, in de buurt van Milaan. Lodi is zwaar getroffen door de COVID-19-pandemie en dr. Storti werkt in de frontlinie om patiënten te behandelen en de uitbraak te beperken.
Diku Mandavia, M.D. en Chief Medical Officer van FUJIFILM Sonosite, sprak op 17 maart met dr. Storti om een beter inzicht te krijgen in de klinische situatie in Italië. U kunt dit gesprek op de hulppagina van Sonosite over COVID-19 terugluisteren of er de volledige transcriptie lezen. In aanvulling op dit gesprek stelden we dr. Storti een aantal vervolgvragen en vroegen we zijn advies over wat de gemeenschap voor de plaatselijke ziekenhuizen zou kunnen doen.
Hoe gaat het met de Italianen in deze crisis?
In het begin kregen mensen te horen dat de uitbraak niet heel ernstig was, dat het allemaal niet zo belangrijk was, dat China ver weg was enzovoorts. Wanneer ik politici en andere, grotere ziekenhuizen sprak, vertelde ik wat er hier gebeurde. In het begin geloofden ze me niet en dachten dat ik overdreef. Het was gewoon te veel, ze konden het zich werkelijk niet voorstellen.
Uiteindelijk stuurden ze hier iemand naartoe om te zien wat er aan de hand was. Die persoon was een vriend van mij, een zeer ervaren intensivist. Ik liet hem de spoedeisende hulp, de medium care, de andere ziekenhuisafdelingen en mijn intensive care-afdeling zien. We gingen naar onze CO, naar onze rapporteurs en hij ontmoette alle beslissers van ons ziekenhuis. Hij begon te huilen. Hij was, geloof me... Hij is 55 jaar oud, net als ik, en hij is een absoluut competente expert, en hij zei tegen me: "Dit is iets wat ik nog nooit van mijn leven heb gezien. Het is ongelofelijk dat dit in Italië kan gebeuren."
Zijn rapport werd vervolgens overhandigd aan de beslissers in onze regio (Lombardije) en aan onze politici in Rome. Inmiddels was het beeld van de situatie duidelijk. De werkelijke infectiecijfers werden met de dag erger. De Italianen werden steeds slagvaardiger en reageerden sneller. We bevinden ons nu in een soort oorlogsscenario. Niemand mag de deur uit, alle scholen en cafés zijn volledig gesloten.
De Italianen doen hun best om zich aan de nieuwe regels te houden. Ze werken goed mee, en geloof me, gisteren en vanmorgen was Milaan totaal uitgestorven, er was geen kip op straat. Geen auto's, niets op mijn route naar het ziekenhuis. Het is iedereen nu wel heel duidelijk waar we tegen strijden.
Zijn er, afgezien van financiële hulp, andere manieren waarop de overheid en het ziekenhuisbestuur u hebben geholpen tijdens deze crisis?
Wat heel belangrijk is geweest, is dat men eindelijk duidelijk inzag hoe belangrijk deze crisis, onze reactie erop, voor het land is, belangrijk voor Europa, belangrijk voor de hele wereld. We strijden tegen iets groots dat een enorme investering rechtvaardigt, dat is wel duidelijk. En ik zeg het nogmaals: iedereen hier in Italië heeft inmiddels een realistisch beeld van de financiële gevolgen voor onze economie, onze ziekenhuizen en onze gezondheidszorg.
Ik ben ervan overtuigd dat de Italiaanse regering volledig achter alle artsen, epidemiologen en betrokkenen bij deze taskforce staat en hen zo goed mogelijk wil steunen in alles wat zij doen. Dus ik moet eerlijk bekennen dat het voor ons niet moeilijk is geweest om de juiste dingen te vragen, en veel gemakkelijker om de juiste ondersteuning te krijgen.
Wat had er in het begin van die drie of vier weken anders gedaan kunnen worden om de situatie te verbeteren?
Direct vanaf het begin hadden alle artsen duidelijk in de gaten dat dit totaal onbekend terrein was. Alle artsen begrepen al gauw dat we niet door konden gaan zoals we gewend waren. Er werkt nu een cardioloog met me samen op de spoedeisende hulp, en chirurgen zijn volledig gestopt met electieve ingrepen, niet alleen in mijn ziekenhuis, maar in heel Italië. Er werken nu chirurgen op de spoedeisende hulp die allerlei patiënten behandelen die ze normaal gesproken niet te zien krijgen. Ze begrepen dat een arts op dit moment eerst en vooral een arts is en niet een cardioloog, intensivist of neuroloog.
We hebben nu bijvoorbeeld ongeveer 250 bedden alleen voor patiënten die positief getest zijn, geen intensive- of mediumcarebedden. Dit zijn volledig nieuwe afdelingen die we speciaal voor dit doel hebben opgezet, simpelweg omdat die er voorheen niet waren. We hebben alle beschikbare artsen verzameld om deze patiënten te behandelen. En het maakt niet uit of je een orthopedist, een cardioloog, een chirurg of een cardiovasculair chirurg bent. Wie in staat is om te helpen, wordt opgeroepen. Hetzelfde geldt voor verpleegkundigen. Verpleegkundigen die eerst op de afdeling nefrologie werkten, werken nu op de intensive care. Iedereen die een bijdrage kan leveren, wordt ingezet. Zij bevinden zich in de frontlinie.
Wat kunnen gewone mensen zonder medische achtergrond doen om hun plaatselijke ziekenhuis te helpen?
Wat volgens mij nu belangrijk is, is dat ze vooral thuisblijven. Omdat thuisblijven de enige manier is om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dit is nu in Italië de mantra. De overheid, fabrieken, scholen, leraren, acteurs, allemaal helpen ze door tegen iedereen te zeggen dat ze thuis moeten blijven.
Vlak voor dit gesprek met u heb ik met hulp van het Italiaanse leger een korte video opgenomen. In die video zeggen een luitenant van het leger en ik: "We doen ons best hier. We gaan de strijd aan. We werken samen als een team, wij, het leger en de ziekenhuisartsen. Als u ons wilt helpen ons werk gemakkelijker te maken, blijf dan alstublieft thuis."
Er zijn ook veel mensen die spontaan en anoniem financiële steun bieden. Dat is een andere manier om te helpen. Maar thuisblijven is op dit moment het allerbelangrijkste om de virusuitbraak te stoppen.
Dat is goed advies. Ik denk dat dat nu ook tot de Amerikanen begint door te dringen.
Maar het is natuurlijk niet alleen Amerika. Twee dagen geleden had ik een conferencecall met de Critical Care Society in het Verenigd Koninkrijk. Ik was de enige buitenlandse spreker. En er waren artsen die zich grote zorgen maakten over wat er bij hen op het punt staat te gebeuren. Maar vanuit het perspectief van de politiek was het een verwarrende situatie. Mijn boodschap was: "Alsjeblieft, wees voorzichtig. Als de voorspellingen van onze epidemiologen kloppen, lopen jullie 10 tot 15 dagen achter op Italië. Dat betekent dat jullie 10 tot 15 dagen de tijd hebben om te bedenken wat jullie gaan doen. Gebruik die tijd om de ernst van de situatie te accepteren en in te zien dat jullie dit waarschijnlijk ook te wachten staat. En als jullie niet goed voorbereid zijn, in het Verenigd Koninkrijk, net als in Italië, net als in Frankrijk, of Duitsland, dan wordt het een chaos."
U hebt de sociale media gebruikt om artikelen op bijvoorbeeld LinkedIn te publiceren. Wat zijn uw gedachten over de rol die sociale media kunnen spelen in de COVID-19-crisis? Zijn er dingen die mensen op Twitter, LinkedIn, Facebook of andere sociale media kunnen doen of plaatsen?
U weet dat sociale media in potentie een fantastische rol hebben, maar ook schadelijk kunnen zijn. Dus je moet op sociale media altijd verwijzen naar medische experts. Vermijd mensen zonder titel, zonder functie, zonder duidelijke, transparante boodschap. Dus nogmaals, sociale media zijn in potentie een belangrijk hulpmiddel, maar ze moeten heel voorzichtig gebruikt worden. En als je iets op sociale media publiceert, moet je dat op een verantwoorde manier doen.
Zijn er nog andere dingen die u met ons zou willen delen?
Naar mijn bescheiden mening is de boodschap dat je je manier van werken moet aanpassen als je, zoals wij nu, te maken krijgt met een gebeurtenis die veel slachtoffers eist. Je moet andere dingen doen, dingen anders doen. Echografie aan het bed is flexibel en waardevol, niet alleen voor het stellen van diagnoses maar ook voor het bewaken van de patiënt. En dat is een ander belangrijk punt als je een achtergrond hebt in echografie op het point-of-care. Het is een zeer effectief middel om je manier van werken mee aan te passen. Ik heb hier namelijk veel mensen andere dingen zien doen, juist omdat ze die transducer in handen hadden. Zoals u al zei, artsen kunnen hun functie gemakkelijker aan de nieuwe werkelijkheid aanpassen als ze over een echografieapparaat beschikken. Echografie is het perfecte instrument om dat te doen. Dat is de boodschap die ik wil meegeven.